Köneürgenç – Türkmenistanyň iň gadymy şäherleriniň biri...

Betinden
rexha [off]

29.05.2024 / 18:48
En büyük hatanız kör sandınız🍃

Häzir Köneürgenç Türkmenistanyň Daşoguz welaýatynyň Köneürgenç etrabynyň dolandyryş merkezidir. XI – XIII asyrlarda bolsa ol orta asyryň kuwwatly imperiýasy – Horezmşalar döwletiniň paýtagty bolupdyr.

Häzirki wagtda Köneürgenjiň günorta çetine 1985-nji ýylda döredilen 640 gektar meýdany bolan döwlet medeni-taryhy goraghanasy ýerleşýär.
Bu ýerde geçmişiň ençeme ajaýyp binagärlik ýadygärlikleri bar. Orta asyrlarda şäheriň daşyna berk diwar çekilipdir, onuň galyndylary şäheriň gündogar çetinde depeler görnüşinde saklanyp galypdyr.

Köne Gürgenç (Köneürgenç) Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm orta asyr ugurlarynyň birinde ýerleşipdir. Ol Türkmenistanyň goragly giň zolakda ýerleşýän we XI-XVI asyrlara degişli gowy saklanyp galan köp sanly ýadygärligi öz içine alýan iň gadymy arheologik ýadygärlikleriniň biridir. Bu ýadygärliklere metjitler, kerwensaraý derwezeleri, galalar, aramgähler we minaralar girýär.

Goraghananyň iň gadymy binasy «Kyrk molla» galasy bolup, onuň ýerinde XI asyrda «Horezmşa Mamunyň akademiýasy» diýilýäni bolupdyr. Onda ensiklopediýaçylar Abu Ali Reýhan al-Biruni we tebigatşynas, lukman hem filosof Abu Ali ibn-Sina işläpdir.
Şeýle hem, şäherde XI-XVI asyrlara degişli birnäçe ýadygärlik bar. Törebeg hanymyň aramgähi, Nejmeddin al-Kubranyň aramgähi we Kutlug Timuryň 60 metrlik minarasy olaryň iň meşhurlarydyr. Şeýle hem, abat galan iň gadymy ýadygärlik – Il Arslanyň ýüzüne syrçaly kerpiç tutulan on iki gyraňly konus şekilli gümmezli aramgähi bar.
Bir wagtlar Köneürgençde Horezm gurluşykçy ussalar mekdebi bolup, gülläp ösüpdir. Olaryň bilimidir başarnyklary bütin dünýä ýaýrapdyr, olaryň döreden zatlaryny häzirki wagtda Merkezi Aziýanyň we Ýakyn Gündogaryň dürli sebitlerinde Teýmirleňiň hökümdarlyk süren döwrüne degişli köp desganyň biçüwinde görmek bolýar. Olaryň adaty gurluşyk usullary we ýerine ýetiriş täri şu güne çenli saklanyp galypdyr, mysal üçin, ilkinji gezek Köneürgençde ulanylan küreler henizem taryhy binagärlik ýadygärlikleriniň durkuny täzelemekde tutuş sebitde kerpiç bişirmek üçin ulanylýar.

Ýerli ilat, bu taryhy goraghanany baryp görýän köp sanly syýahatçylar gadymy gurluşykçylaryň ýokary ussatlygyny öz gözleri bilen görüp, seslenme kitaplarynda haýran galandyklaryny beýan edip, ýadygärlik goýup, özleri bilen bolsa 2005-nji ýylda ÝUNESKO-nyň Bütindünýä medeni mirasynyň sanawyna girizilen Köneürgençde gören zatlaryndan alan ýatdan çykmajak oňyn täsirlerini alyp gidýärler.

Internet sahypalaryndan peýdalanyp taýýarladym

104

Forum | GÜRRÜŇDEŞLIK | Erkin mowzuklar

💎💎💎💎

💎💎💎💎

Ýüregimiň armanydyr

c/c++ programma dilinde ilkinji programma

c/c++ programma dilinde ilkinji programma

c/c++ programma dilinde ilkinji programma

At yazmak

Şygyrsyraýansumagameňzeýänşekillisiremeklige dowam

Şygyrsyraýansumagameňzeýänşekillisiremeklige dowam

Şygyrsyraýansumagameňzeýänşekillisiremeklige dowam