Madi : gozlerin gozlerimin gozledigi gozleri gozleseydi gozlerinle gozlerim goz goze gelirdi guzel gozlum

 Täzeje
 Annadurdy [off]
 15.05.2024 / 10:58

Gar ýagdy...


Kiçidim. Güýziň ahyrlarydy, öýe ok-deý uçup girdim:

– Gar! Birinji gar!

Ejemiň hemişeki ýaly begenip gidişine, bir ýakymly söz aýdyşyna garaşypdym. Ol bolsa:

“Hä?” diýdi-de, penjireden seredeniçe bir az oýa batdy.

– Gar ýagýar, eje! – gaýtaladym ýene bir gezek. – Indi hezil ederis!

– Hawa - a... Dogurdanam ýagýar. Munça ir...

Birden ýerinden turdy-da, çaşyryp oturan geýimlerini ýygnamaga başlady.

– Bar, agaňy çagyr. Soňra daýzaňlara gidip, bir ýola ony hem getir. Bize aýallar gelýär eken, diýgin.

Kakam ýogalany bäri bize “aýallar gelýär” diýen söz ýygy-ýygydan ýatladar, ýüregimde ezgin duýgylary dörederdi. “Kyrk”dan soň bir näçe gün geçen, öýümizde assa-ýuwaş owalky ýaly asuda durmuş höküm sürüp başlapdy. Näme üçin ýene aýallar gelýärkä? Ejemi sowala tutmak wagty däldi, çünki ondaky halawatsyzlyk meni tizlik bilen aýdanlaryny berjaý etmäge ündeýärdi.

Daýzamlara ýetip-ýetmezimden özüne duş geldim.

– Bilýän, – diýdi agyz açyşym bilen. – Gar ýaganyny gören badyma size barýardym.

– Näme boldy özi, Daýza? Näme üçin aýallar gelýär?

– Kakaňyň “Gar ýag-dy”syna. Adam öleninden soň birinji gezek gar ýaganda, şeýle märeke bolýar.

– Näme edýärler, aglaýalarmy?

– Kakaňy ýatlap, hakyna doga edýärler.

Soň biraz sessiz bolan daýzam, eh, diýip goýdy we edil özi bilen özi gürleşýän ýaly, ýuwaş gürläp gitdi:

– Ölümiň işi kyn. Bu gün gary bolsa, häli bahar gelse “gül”i bar, ýazda “gawun”y... Uýam biçäre “kyrk”yny emelläp geçiripdi. Indi, ine, başyna gar hem ýagdy...

Howlymyzda uýalarym, bir-iki sany goňşylarmyz eýläk beýlä gezer, gazan asylan, uly otaga saçak ýazylan.

– Ýadym gursyn, – diýdi ejem daýzam bilen görüşen wagty, – üç-dört sany, sogan alyp gel diýäýmändirin. Öýde azyrakdy.

– Zyýany ýok, häzir alyp gelerin. E:t bardymy özi? – sorady daýzam sesini peseldip.

– Aldyk. Gassabymyz gowy adam, nesýe hem berýär...

Çorba gaýnap çykyp, ýer agaryp başlanynda aýallar gelip başlady. Ejem, uýalarym ýene aglady. Kakamyň biwagt ölüminden soň meniň çaga köňlümde peýda bolan, ahyrky günlerde bolsa assa-ýuwaş ýitip başlan içki bir agyry ýene güýjedi.

Biz çaý üstüne çaý, çörek üstüne çörek daşap durdyk.

Bosaga ýetenimde biygtyýar gulak saldym: içerde gyzgyn söhbet gider, hatda ara-sara ýeňil gülki sesi eşdilýärdi.

Çaga köňlüm agyrdy: näme üçin olar kakamy ýatlap gynananoklar? Näme üçin kakam hakda gürrüň edenoklar?

Reňki saralan ejem bolsa süzülen gözlerini uzak-uzaklara dikip, çukur oýa batypdy.

Gar barha tizleşdi, ýüzüme gonýan ap-ak gar uçgunlary birinji gezek maňa sowuk we ýakymsyz duýulupdy...




Özbek dilinden terjime.
Orazmuhammet Çarýarow

Teswir ýazmak üçin Içeri giriň ýa-da Agza boluň →!