Gytyndan Aypipijik [off] 03.02.2024 / 20:03 Durmuş doly yenil kelleden#
eýlelik bilen, takmynan, 1485-nji ýylda şeýh Hamdullanyň hatdatlyk sungatynda «Şeýh Hamdulla täri» diýen täze bir sahypa açmagy bilen Osmanly döwletinde hatdatlygyň Ýakut döwri öz möwritini tamamlaýar. Bu hakda:
Şeýhogly Hamdy täze hatdatlyk tärin tapdy,
Äleme äşgär Ýakut täri möwritin ýapdy.
diýen goşgy setiri hem aýdylypdyr. Häzirki Türkiýeden başga-da dürli ýurtlaryň muzeýlerinde hem nijeme ajaýyp eserleri duran beýik ussat şeýh Hamdullany «Türk Rafaýeli» diýip atlandyranlar hem bolupdyr.
Ekrem Hakky Aýberdi şeýh Hamdulla baradaky seljermesinde «Şeýhiň döreden ýazgysyndaky inçeden yzarlamalar we bu sungata getiren uly öwüşgünlerinden başga-da, tehniki tarapdan egri çyzyklar bilen şol döwre çenli birsydyrgyn dowam edip gelen hatyň galyňlyklaryna, harp we sözleriň kese hem-de dik böleklerine üýtgeşik bir gözellik goşýar» diýip belleýär. Bu usul bolsa Osmanly ýazgysyny bäş asyrlap, beýleki musulman milletleriň ýazgylaryndan göz-görtele tapawutlandyryp gelipdi.
Hatdatlyk sungatynyň ägirt ussady kyrk ýedi sany Kurany-Kerim, Enamy-Şerif, Kuranyň jüzleri, doga-dileg kitapçalary, goşgy setirleri we nusgalyk ders ýazgylary ýaly biri beýlekisinden gymmatly eserleri miras galdyrdy. Biziň döwrümize gelip ýeten eserleri muzeýlerde, kitaphana we hususy kolleksiýalarda görnükli ýerde durýar. Munuň bilen birlikde onuň Stambuldaky Beýazit, Firuzaga, Davutpaşa we Edirnedäki Beýazid metjitlerini bezeýän ýazgylary sözümiziň aýdyň delilidir.
Bu gün ýene şol gün,laýyk bir ýyl öñ
Ýagyş sil deý ýeri ezen ekeni
Meñ üçin iñ eziz mährem ejemi
Görüşim şol soñky gezek ekeni
Ýagyşly bir günd...dowamy...
Bu gün ýene küýsäp mährem didaryñ
Çäresin tapmadym ýazmakdan başga
Bolsañ beýle jebire ýol bermezdiñ
Wah,arman ejemjan aramyz daşda
Ynha süýji ý...dowamy...
Döwür geçer,günler geçer elbetde
Hemme zatlar galar,bolup bir salgym
Hatda ömrüm dursa soñky serhetde
Men şondada ejemli güni küýsärin
Barýas du...dowamy...