214 |
29 |
13 |
7 |
0 |
0 |
2 |
Ýalñyşmasam Kerim Hally öýtýän?
Üstünden hernäme diýseler hem boýun almaly, juda gowy ýazýar.
Perman, Hawa solmuka dian.
Perman, awtory Ýazmyrat Çörliýew.
Öte gowşak.
Belki, Meselem, näme ýetenok?
Belki, doly ýazsana kemçiligini, biz hem bileli.
Perman, Şu mydama şeýle ile göwni ýetenok 😁
Muawiye, aý garaz ilçilikdä, düşünmesek ýa-da düşündirmesek, erte kösenjek ýene özimiz. Şol sewäpli zakraýan ýa-da zakratýan.
Ýöne kä halatlardada sylaşyksyzlyk etýän garşydaşlar hem tapylyp dur welin bu gezekgi pikirdeşim beýle däl, şol sewäpli men hem bilenimi öwretýärin, bilmedigimi bolsa sorap duryn !
Diýjek bolýanym, ol diýýäniñ däl ýaly. Juda sylaşykly we menem mynasyp jogap berjek bolýan özä.
Ýöne çalaja ugrunda bar😁
Belki, bir az owlak nemedärim ,,bilmedikde aýyp ýok-da bilip soramazlyk aýyp..." diýilýärmi nämemi, şol ikimizden birimizde bar ýyly
Perman:
1. Çuñluk ýok. Adaty pikirler.
2. Adamlary ýazgarýar. (18-nji asyrda galdy ýazgaryjy goşgular)
3.Pikrini beýan edişinde hiç hili şahyranalyk ýok.
4. Şahyrana däldigini geçdim ýalñyşlyklar bar "Dostsyramak galar (galar däl ga:lar) gerek düýbünden?" . Dostsyramak ga:larmy ýa dostluk ga:larmy? Dostsyramak ga:ljak bolsa goý galsyn. Syramak goşulmasy ýasamalygy añladmaýarmy? Ýasama dostlugy nätjekkä?
Şeýle ýalñyş bar başga-da...
5. Hiç hili ýatda galyjy setir, tapyndy ýok.
Aslynda edebiýaty giñişleýin okaýanlara şu zatlary aýtmagymyñ geregem ýok...
Umuman köçe "poeziýasy" diýseñ okyjylara düşnüklidir...
Belki :
1.) Çuñlyk ?
Çuñlylyk näme ?
Dogrusy ,,çuñ" etjek bolsa nähili etmelidi (çuñlylyk barada gyzyklandym, haýsy tarapa çekjegimi bilmedim) ?
2.) Adamlary ýazgarýar howwa emma ýumagyñ ikinji tarapy hem bolup biler ahyry, gowja oka hany ?!
(21-nji asyryñ şahyrlary hem nämedir bir zat barada, minus tarapyñ tarapyny etýär. Seniñ aýdyşyña esaslansam bu hem ýazgarmaklyk. Ýa bolmasa diñe plus tarypyny ýazmalydymy şahyr, şeýle bolmalydymy häzirki zaman şahyrlar ?) Men iki taraplaýyn hem däl emma pikirdeşlilik (gyzyklanma) gylygym gursyn, beter şu ugrda soraglar mende känligi gynaýar. Eger seni hem gynamaýan bolsam şu barada dolurak ýaz. Kösenýän bolsañ, jogaplamada ötä gidiwer
3.)Kapia ýerinde, goşguda pikiri aýdyñ, dostsyraýanlary gowja tañkydyny beripdir. Şol sanda tañkyçylary hem doly beýan edipdir. Söz jemlemeleri ýerinde, şahyranalyk näme ?
4.) Gramatik ýalñyşlyk (goşgynyñ ýazanda esasy üns bermeli zadymyz şo sözleriniñ aralarynda gelýän dyngy belgiler ýa-da käbir harplaryñ goýulmadygy, sözleriñ üýtgemekligine getirýär. Bu pikiriñi goldaýan. Emma, ,,Dostsyramak ga:lar..." diýilip sen ýekeje setiri alypsyñ.
Ýeke setir ýa-da ýeke bir sözi almany ikinji setirede göz aýla hany ,Ýalan dostlugyñ galmagyna garşy däl şahyr. Asyl goşgynyñ özi şeýlelige garşy dur (pikirim)
5.) Sen edebiýaty doly (giñişleýin) okansyñ diýen maksatda senden sorap duryn şulary.
Howwa, men Edebiýaty, doly okap gutarmadym hemmesini.
Ähtimal 100-den 2%-e ýeten däldirin welin şondada maslahat alyp (gyzyklanyp) gezmekligimi dowam etýärin häli şimdi. Çünki, soñky adamlardan, ylymyñ añyrsyna ýeten ýokmuka diýýän !
Perman, Perman:
Bu zatlar edebiýaty okaman bir-iki sany teswir bilen düşüniljek zatlar däl. Onda-da synanyşjak.
1. Çuñ etjek bolsa goşgyny zibile atyp, täze goşgy ýazmaly bolýar. Çuñlugyñ nämedigine bir-iki sany setir bilen mysal getireýin:
"Eger bagt birine ýetmeýän bolsa
Artykmaç bolmaly başga birinde"
"Meniñki bag döken tohumy tapmak
Aýt oglum seniñ tohumyñ barmy?
Umuman, pelsepewi pikirler diýse bolar. Häzirki zaman intellektual okyjysyna goşgyñy okatjak bolsañ ýa çuñluk, ý
Dogrydan-da, gowi goshgy. Name uvin Kerim Hallyñ doredijiligine tankydy garalyarka. Onuñ goshgylary sheyle bimanimyka. Yok, bu yerde bashga bir gep bar. Ozum-a onuñ goshgylaryny gowy goryan. Cunki, shahyr heniz yashlygyna garamazdan, durmushyñ-yashayshyñ, ynsanlaryñ ozara gatnashyklarynyñ ,, syryny acyp" beryar. Onuñ goshgylary ynsan hasiyetleriniñ tuys ozeninden kõk slyar. Ol adamiñ adama garayshynyñ yaramaz taraplaryny gochgylarynda acyp beryar. Shahyr dostuñ ikilik edayjek tarapyndan, birek-birege ynam edip, asha berilip gitmegiñ ahtimaly dorejek pushmandan ägä bolmaga cagyryar.
Abdylla6951, Özleri ýetip bilenok şol sebäpli tankytlamaly diýse tankytlan bolýarlar
Biz talantly kishilere hormat goymagymyz gerek. Tankyt edilse-de gara pikire berilman, shygryñ kemini anyk gorkezyan saap
gumanistik garayysh bilen edilse yagshy.Yogsa, shahyra-da, okyja-da nep bermeyar.
(Dowamy)
Ýa çuñluk ýa şahyranalyk bermegi başarmaly. Ikisini bile berip oñ üstesine-de gowja tapyndylar goşaýsañ-a oña ýetesi zat ýok. Sen edebiýaty oñat bilýär hasap edýän adamlaryñdan sorap gör Kerim Hallyñ döredijiligi hakda.
2. 21-nji asyr poeziýasynda adamlary derñemek ýok. Özüñi derñemek bar. Her okan adamam şoña seredip özüni açyp biler. Minusynam plýusynam awtoryñ özüne berýän bahasyndan seredip çözer çözjek okyjy.
3.Goşgy diñe kapyýa diýmek däl, beýle bolsa ak goşgular bolmazdy.
Şahyranalyga düşünjek bolsañ köpräk okaber Nobatguly aga, S. Geldiýew ýaly gowy ýazýanlary.
4. O diýýäniñ dogrydyr belki. Men öz nazarymdan şeýleräk düşündim.
5.Gyzyklanýanyñ çyn bolsa wagtyñy edebiýaty okamaga sarp et. Has gowy düşünersiñ şonda
Jemgiyet nama daianyar. Gamlansa sõz we saz sungatyna, bir zatdan ät galsa, pushman, ahmyr oduna çawlansa edebiyata, ylayta-da poeziya, dert cekse lukmancylyga, bir zatdan cykalga tapmasa Yaradana sygynyar. YY sanyyet ruhy uci poeziya iñ yiti tasirli derman. Hakyky shygyrlar koñulden cykyar-koñle yol alyar. Durmushuñ cylshyrymly bolumlerini beyan edyar. Magnawy esasda sharhlayar. Yagday sheyle bolsa-da, biz kamahal shahyr bilen goshgycynyñ parhyny bilman galyarys. Dogrusy, bilmezlige, añmazlyga salyarys-da, yontem gara niyetlere berilip, shol garaÿysh bilen hem shygyrlara has dogrusy awtoryñ shahsyyetine baha kesyaris. Kerim Hallyny shygyr ogrysy diyip bir cykardylar. Bizehin diyip iki cykardylar we yene-yeneler. Beyle koksiz garalamalaryñ añyrsynda,, degene gõzüm menden däl" niyetler yatyr.
Abdylla6951, ana, men hem şolar ýalylarda we zehine pes baha kesýänlerden sorag berýärin we jogap tapyp bolmajak soraglara tutýaryn. Şolar näme etseler hem ýa-da kimdir birini ara soksalar hem jogap tapmana synanşýar we kätede jogap ýerine başga zatlary (mende bolsa ýenede täze soraglary) döretýär bular.
Hullasy olar ýadamasa men hem ýadamaryn. Asyl maksadym olara şol zehinli ynsany kemsitýändiklerini düşündirmek we boýnuna aldyrmak...
Ýalñyşmasam sen hem şolar ýalylaryñ (hakykatçylary
(hakykatçylaryñ) ýoldaşy öýtýän ?!
Hakykaty boýun almak kyýn, men bolsa kyýn bolsada töhmetçileri azaltmak (sebäbini bilmek) isledim şolardan.
Belki !
1.) ,,eger bagt birine ýetmeýän bolsa,
Artykmaç bolmaly başga birinde"
Düşnükli, çuñlyk diýilip: añyrsynda birnäçe pikirler, birnäçe soraglar ýa-da soraglara jogap berilmegine aýdylýar diýip düşündim men. (ýalñyş pikir ýöretmedim gerek) !?
Indi tema dolansam:
Kemçiligmi basyp göni ýüzime...
,,Nähili kemçiliklerini we bular kimler" soragy we pikirlenmeler bar gerek ?
Artyk tarapymam ,,pişik" deý gömmäñ !
Rast söz ,,kemçiligni aýdyp başarýan ynsan özini kemsiz hasaplaýarmyka" diýip pikir etse boljak dälmi, bu setiriñ hem arkasynda dürli pikirler bar we ,,öziñden hem hawar al.." ýa-da ,,artyk tarapymy hem gürledä şoña goşup..." diýilen pikirdir (jümleler) manyly sözler ýatyr !
Her söziniñ arkasyndaky çuñlulyk näme ?
Ýa-da bu diýenlerimde çuñ pikirlilik ýokmy (görip başarmaklyk gerek dälmi şo çuñlylygy)?
2.) ,,21-nji asyr poeziýasynda adamlary derñemek ýok. Özüñi derñemek bar." Ýalñyşmasam bu tema diñe özini dälde, eýsem ähli adamlara ýüzlenme edilip diýilene meñzeýär!
Garaz, ähliñize ýeke sözüm bar,
Özüne ýeterlik kemi bar hemmäñ...
Dogry gerek diýýänlerim?
Menä adam, kä halatlarda ýalñyşywerýän (şol sewäpli eden işlerim dogrymy ýada ýalñyş etdimmi, şony bilmeklik üçin şol herekedimi başgalardan hutma-hut edip soraýan)!
3.) Howwa, okaýan hem, gerekli ýerinde garşydaşymyñ maslahatlarynada gulak asýan. Ýaşy kići uly tapawudyna seretmän, dogry we gowy maslahatlaryny hem alýan.
Çünki ,,akyl ýaşda däl başda (nakyl) "
4.) Ähtimal goşgy, köçe şahyrlar görnüşinde ýazylandyr ýa-da öýdeçi (belkide dünýewi) şahyr görnüşünde. Esasy zat hakykaty görüp başarmaklyk dälmidir ?!
Emma seniñ ,, 1.)"-daky beren ,,... Ikisini bile berip oñ üstesine-de gowja tapyndylar goşaýsañ-a oña ýetesi zat ýok." diýen pikiriñi doly makullaýan. Hany, soñky şahyrlarmyz, türkmeniñ ýitip giden birnäçe sözlerini goşgusynda getirip, biz okyjalar, şol söziñ näme many añlatýanyny şahyry tapyp, şol şahyrdan şol ýazan sözini soradar derejeli... özine bendi ediji goşgylary ýazaýsa bolaýjak...
Garaz bu pikiriñi goldadym.
Emma şu ýerde esasy bellemeli zadym: Kerim Hally bilen meniñ, aga-ini, guda gaýyn... deregi garyndaşlygymyz ýok. Men ikiñiz taraply hem däl. Boýun alaýmaly hakykat bar, onuñ döreden goşgulary hemde okaýjylary diýseñ känligini duýýan...
Şahyry, goldaýan we iýdeýän ýok bolanynda Kerim hem bu wagta çenli kärinden el üzerdi... makullamaýanlardan makullaýanlar özine ýetik barmyka diýýän.
5.) Başardygymdan edebiýata gyzyklanýan şol sanda şony (edebiýaty) ,,okaýan..." diýýänleriñ pikirleri juda möhümdi maña. Şol sewäpli dürli gyzyklanmalar bilen seniñ kelläñi agyrdyp duryn !
Pikriñi aýdyñ edip aýdanyñda belkide bu wagta çenli munça dessan saña ýazylmazdy !
Perman, ýo ýalñyş düṣünipsiñ filosofiýa aýdýan çuñluk diýip.
2. Menem ṣony aýdýan-da "Adamlar eýle beýle diýmän öz üstüñden netije çykarmaly.
3. Şu öñe sürỳån pikirleñ hakyky poeziýadan daşdalygyñy görkezýär.
4. Esasy zat hakykaty görüp başarmaklyk däl goşgyny okañda lezzet almak. Oñ üçinem gerek zatlary aýtdym ýokarda
5. Seret, men belki düşündirip bilýän däldirin. Edebiýaty men ýaly gowy okaýanlardan (Baýgeldi, Remezan aga, Şyhnazar ýalylardan) sora diýýän-ä. Meñ düşündirişimi gümü
jedelli mowzuk bolupdyr
Dowamy:
5. Seret, men belki düşündirip bilýän däldirin. Edebiýaty men ýaly gowy okaýanlardan (Baýgeldi, Remezan aga, Şyhnazar ýalylardan) sora diýýän-ä. Meñ düşündirişimi gümürtik hasap etseñ sora şolardan.
Poeziýa düşünmek basgançak-basgançak bolýar. Ilki basgançagam şuñ ýaly köçe şahyrlary. Soñ Kakamyrat Rejebow stili. Soñ Nobatguly aga Seýitmyrat Geldiýewiñki ýaly goşgular. Soñ Laçyn Pürje we ş.m ak goşgy stilde ýazýanlaryñky. Sen we halkyñ aglaba köpçüligi goşgyny juda az okaýandyklary üçin köçe poeziýasy basgançagynda dursuñyz. Bizi görip saýmagyñyzyñ sebäbem başga zat däl.
Belki, "Köçe poeziýasy" diýip at berenem bolupdyrlar 😁 Näme bolsa bolsun halk halap, sylaýan bolsa bardyr bir sebäbi
Muawiye, şunuñ ýaly goşgulary halapbir ýa-da ,,gowy goşgy"... garaz garşy durýanlara garşy duraýmagyl. Senem az okan hataryna girersiñ. 😁
Howwa eýsem añyrsyna ýetip bolmajak hemde soñsuz ylym ýa-da bilim bar. Men hem doly ýetmedim welin gapdaldan seredenlere dereginde şo ugr tarapa ätläp görmedik ýaly görûnýänim ýaly
Belki !
1.),,filasofia" diýip nämä aýdylýar we nähili düşündirip bilýäñ filasofianyñ nämeligini ?
(Özim hem düşüdirip berjek welin men köçe şahyrlaryñ hatarynda durynda (sen aýtmyşlaýyn) ,,Sen we halkyñ aglaba köpçüligi goşgyny juda az okaýandyklary üçin köçe poeziýasy basgançagynda dursuñyz..."
Men haýsy filasofia ugrynda duryn we sen goşgydan haýsy filasofiañ ugryny talap etýäñ ?
Meniñ düşünişim ýokardaky soraglarymyñ jogabyndan soñ Filasofianyñ nämeligini düşündirerin (düşünşimçe)
2.)düşünmedimle, seniñ ilki diýeniñ
21-nji asyr poeziýasynda adamlary derñemek ýok. Özüñi derñemek bar... ilkinji jogabyñda diýdiñ.
Soñky jogabyñ bolsa :,,Adamlar eýle beýle diýmän öz üstüñden netije çykarmaly..."
Indi şu ýerde düşünmän duran zadym, şahyryñ şu goşgysynda özini derñemekligine we netijeli jogap bermekligine sen garşymy ýa-da däl ?
,,Garşy" bolsañ hem ýada ,,garşy däl" jogaby saýlanyñdada doly sebäbini ýaz (haýyş)
Soragym saña düşnüksiz bolan bolsa gaýtalaýan:
Bu gun yigrenenlem ertir dostlarym
Duynki dost saylanlam bu gun dushmanym
Nechün ka kishini oye goyberdim??
Eger-eger egsilenok pushmanym
bu ýerde (şol reñki üýtgedip, mysal edip, saña ýetiren setirinde) özi-özine sorag beripdir (özini soraglap özini derñäpdir). indi soraga gelsem: sen, şu şahyryñ özini derñemekligne garşymy ?
3.) 3. Şu öñe sürỳån pikirleñ hakyky poeziýadan daşdalygyñy görkezýär.
ahtimal poeziadan daşda, çünki añyrsyna ýetip bolmajak bilimdigini, ylymdygyny bilýänligim üçin häli şindi öwrenip ýörendirin. Mümkin, şol öwrenýänligim sewäpli birnäçe ýoldaşlarymyñ göwninede degendirin, hormatyndan hem gaçandyryn... Ony şeýle etmekligimiñ sewäbi bolsa näçe öwrensem hem ýenede maña azlygy... Garaz seniñ aýdyp bilişiñ ýaly: ,,Edebiýaty men ýaly gowy okaýanlardan..." (5. Jogabyñdan alynan söz) edebiýatyñ ýokarky basganjagyna baryp (ýetip) bilmedigimden şunça soraglara we plança kelle agyrtmalara getirdi... (Tema men hakda däldi, şol sanda, gozgalýan meselede. ,,Poeziýa" düşünýän ynsanlygyñy nazara alyp tema dolanaýaly, eger mümkin bolsa) !
4.) Soñky beren jogabyñ:
Esasy zat hakykaty görüp başarmaklyk däl goşgyny okañda lezzet almak. Oñ üçinem gerek zatlary aýtdym ýokarda
Hm bäh, ýalñyşmasam sen 15 martdaky, sagat 10:08 ýazan:↓
4. Şahyrana däldigini geçdim ýalñyşlyklar bar "Dostsyramak galar (galar däl ga:lar) gerek düýbünden?"... jogabyña esaslanyp ,,ýokarda aýtdym" diýýäñ.
Emma men hem bu jogabyña sorag beripdim saña.
Saña berilen soragymdada alan jogabym:
,, Esasy zat hakykaty görüp başarmaklyk däl goşgyny okañda lezzet almak...." diýip aýtmagyñ boldy.
Hakykaty (adalaty) görmeklikden gaýry (şu dünýäde) nähili lezzet bolup bilerkä ?
5.) Seniñ düşündirşiñi gümürtik ýa-da başga (güman edişiñ dek) gara niýetler-de kabul etmedim. @Belki, sen meni sylaýşyñdan hem on beter sylaýan seni. Şol sewäpli herbir söziñe, jogap gaýtaranymdan hem duýup bilersiñ muny... Emma sen minus pikirleriñi kelländen aýyr (meselem: ,,Meñ düşündirişimi gümürtik hasap etseñ sora şolardan..." ýa-da sen ,,Bizi görip saýmagyñyzyñ sebäbem başga zat däl..." ýaly negatiw pikir ýöretmeleriñi)
Perman,1. filosofiýa - pelsepe.
Filosofiýañ ugry hakynda gürrüñ edemok men. Poeziýa düşünmegiñ basgançagyny aýtdym.
2.Bu "şahyryñ" özüni derñemekligine garşy däl. Adamlary tankytlamagyna garşy.
3. Tema näme üçin saña direýär sebäbi meniñ düşündirjek bolup oturan kişim sen. (Düşündirip beräý diýeniñ üçin) Eger seniñ poeziýa düşünjäñ ýokary bolanlygynda men beýdip azara galmazdym.
4. Kän lezzetler bar. Hakykaty görkezýän goşgular gowymy señ pikriñçe? Eger şeýle bolsa hemme goşgam gowy
Perman,Dowamy; Eger şeýle bolsa hemme goşgam gowy bolýar. Sebäbi hemme awtor öz "hakykatyny" aýdýar.
5. Ýokarda aýdyñ düşûndiren bolsadyñ diýipsiñ-ä aýdyñ däl bolsa gümürtikdir diýip oÿladym. Göripligi bolsa Abdylla agza ýazan jogabyñdan çykardym. Hakykatçylardan men pisintli jogabyñdan.
Perman, edebiýata başardygymdan ýykgyn edýän diýipsiñ. Kimleri okadyñ, okaýañ?
Belki, Filosofiýa pelsepe däl. Filosofiýanyň türkmençesi (arapçasy has dogrusy) pelsepe. Ýagny filosofiýa diýmek pelsepe diýmek. Sen filosofiýa - filosofiýa diýipsiň.
Muawiye, wäñkjan, Filosofiýañ nämedigini bir söz bilen düşündirjek bolup ulandym şol sözi
Belki, Filosofiýany düşündireňoga beýdip. Sen filosofiýa "filosofiýa" diýýärsiň diňe. Nämesi düşündirmek munuň? Mysal üçin filosofiýa – soraglamakdyr ýa-da filosofiýa – paýhasdyr diýseň bolar. Ýöne sen öz adyny gaýtalapsyň, şony düşündirýän.